povratak na listu ateljea povratak na listu ateljea

Izvor podataka: Fotografi i fotografski ateljei u Srbiji 1860-1918 (period kartonki)
Autor: Miroslav Aleksandrić
Izdavač: FotoMuzej, Beograd; Godina izdanja: 2012

Atelje Nikola Štokman

Ime i prezime: Nikola Štokman

Godina rođenja - smrti: 1832 - 1905

Period aktivnosti: 1856 - 1894

Lokacija: Pančevo, Srbija 

Fotografije iz ateljea ...

Atelje

  • Pančevo[2208] (oko 1856[180] - 1875.[2208] i kasnije, moguće sa prekidima), sedište: u sopstvenoj kući br. 107
  • Pančevo, ortački N. Štokman, Đ. Varga i F. Stoklas (sedamdesete godine XIX veka)
  • Bečkerek (oko 1864.)[180]
  • Beograd (od šezdesetih do osamdesetih godine XIX veka, sa prekidima), sedište: kafana „Srebrna kruna“
  • Beč[2208] (oko 1870. do devedesetih godina XIX veka ), sedište: 1. Kohlmarkt 1[2396], 2. Praterstrasse 10[1017], 3. Asperngasse 2 - Hotel de l’Europe[1265], 4. IX Wahringerstrasse 18[1265], 5. Josefstanderstasse 23[1263]
  • Beč, ortački N. Štokman i F. Knozer (oko 1882[3050] - 1894.[2339]), sedište: IX Wahringerstrasse 18[1264]
  • Beč, ortački N. Štokman i F. Stoklas (oko1870 - 1880.[2208]), sedište: Kohlmarkt 1[2036]
  • Beč - Pančevo - Temišvar (oko 1870.[1262]), sedište: Temišvar, u Ballgasse[1262]
  • Beč - Hietzing (sedamdesete godine XIX veka), sedište: Hietz Alleegasse 40 Ischl, an der Esplanade[1726]
  • Beč - Pančevo - Bad Baden (sedamdesete godine XIX veka), sedište: 1. Pančevo, Glavna ulica br. 107,
  • 2. Baden, Renngasse 29[1263] i Neugasse 57, kao i Wekburgstrasse 4, 3. Bad, Pyrawarth im Curhof
  • Arad[1259] (oko 1865[3050] - 1870.), sedište: Fo ter 41(Rosa - fele haz)[2208]
  • Velika Kanjiža (filijala), ortački N. Štokman i Đ. Varga[59], [2337] (sedamdesete godine XIX veka)
  • Temišvar[1260], [2035] (oko 1860 - 1875.)[2208]
  • Temišvar, ortački N. Štokman, L. Trohe i Đ. Varga (oko 1863 - 1870. )
  • Temišvar, ortački N. Štokman, Đ. Varga, F. Stoklas i L. Trohe (sedamdesete godine XIX veka)
  • Temišvar, ortački N. Štokman i L. Trohe[59] (oko 1863 - 1870.)[2208]
  • Zagreb, ortački N. Štokman i F. Stoklas (oko 1873.).[59]


Biografija

  • Rođen u Rešovu (Galicija)[3050]. Oženjen (od 1857.) sa Vilheminom, ćerkom pančevačkog fotografa Nikole Lekić, koja je takođe bila fotograf (otvorila je fotografsku radnju na svoje ime u Beču 1863.)[3050]. Deca sin Karl i ćerka Olga (udata za Frica Knocera) takođe su bili fotografi[3050]. Po profesiji Štokman je bio slikar, a od 1849. godine počinje da se bavi fotografijom[3050] (najpre kao putujući dagerotipista)[163]
  • Delovao je 1854. godine u Bečkereku, (po svemu sudeći kao putujuće fotograf) i to ortački sa Adolfom Dajčem „u Prickelmayerovoj kući u ulici Schlagen” [42]. Stanovnik je Novog Sada (oko 1856.)[3051], pa je sasvim osnovana pretpostavka da je tu i radio kao fotograf. Jedan je od pionira talbotipije na ovim prostorima[42] , kao putujući fotograf 1858. godine boravio je u Beogradu[2680], [2681]. Firmu je u to vreme najčešće označavao štambiljem, bez preciziranja mesta u kome je sedišta radnje[1261]
  • Jevrejskog porekla[190], da bi mu bilo dozvoljeno da otvoriti fotografski atelje u Pančevu prinuđen je da pređe u hrišćanstvo 1856. godine[3051]. U Beogradu otvara filijalu ateljea iz Pančeva[42]
  • Širi posao i nadalje glavni atelje Štokmana je u Beču, a poseduje niz filijala širom Hazburške carevine[190]
  • Nikola Štokman postaje saradnik ćerke Olge i zeta Frica Knocera 1870. godine, a iste te godine dobija i status srpskog dvorskog fotografa[3050]. Tek će 1882.godine dobiti titulu dvorskog fotografa u Beču za firmu sa zetom[3050]. Lični fotograf kneza[3233], a od 1882. godine kralja Milana[190]. Snimio je veliki album sa fotografijama srpskog oficirskog kora, uručen kao poklon na velikoj proslavi punolestva Milana M. Obrenovića IV (1872.)[54], [1975], [3050]
  • U Štokmanovim ateljeima fotografisao se niz javnih ličnosti Srbije: Kralj Milan[2307], namesnici Jovan Gavrilović, Milivoje Petrović Blaznavac i Jovan Ristić[569], [570], političar Milovan Spasić[571]...
  • Ima više podataka o poslovnim vezama Štomanovih sa beogradskim fotografom Handžarlijom[1766], [2227]


Tehnika

  • Koristio je braon toner[1262], ferlauf[1257] i majolik[1265] tehniku


Rekvizitorijum

  • Rekvizitorijum (potenciramo onaj za koji sa velikom verovatnoćom možemo reći da je iz Pančeva, možda Beograda): daščani pod, neutralna podna prostirka, neutralna i oslikana (uzdužne linije i ukrasni ornamentni) pozadina, portijera, postavljena sa resama, stilska i obična postavljena stolica[1262], [1263], [2682]...


Karton-podloga označavanje

  • Kuhle & Mikcshe, Bernhard Wachtl, K. Krziwanek, Honpy & Co... / Wien
  • T. Brunck Sohne, Nurnberg
  • Bečke štamparije (bez logotipa) u varijanti namenske štampe i sečeni karton sa upotrebom štambilja

Firma: филијала Дворског фотографа Штокмана (аверс)[1255], [1256], N. STOCKMANN PHOTHOGRAPH[1261],

  • Kuk Hof - Atelier Nikolaus Stockmann Fritz Knozer Wien IX. Wahringerstrasse 18[1264]...

 


povratak na listu ateljea povratak na listu ateljea